Farby zmywalne na mokro

Co to są farby zmywalne lub szorowalne na mokro? Kiedy warto zastosować taką farbę i do jakiego pomieszczenia? Jak czyścić powłoką malarską, aby uniknąć wybłyszczeń? Jak norma klasyfikuje farby wg tego parametru? Z czego wynika, że farby sklasyfikowane w najlepszej grupie mogą się znacznie różnić jakościowo? Odpowiedzi na te i więcej pytań znajdziesz w treści tego artykułu.

Wszystkie farby są zmywalne. Jedne raz:), inne wiele razy. Oprócz atrakcyjnego efektu estetycznego od farb dekoracyjnych oczekujemy coraz częściej również określonych parametrów technicznych. W tym zakresie najczęściej rozpatrywanym lub oczekiwanym, jest potocznie zwana zmywalność farby, inaczej jej odporność na szorowanie na mokro.

Gdzie warto stosować farby zmywalne na mokro? Na pewno w pokojach dziecięcych, kuchniach, jadalniach, korytarzach, klatkach schodowych. Warto taki produkt zastosować również w przypadku pomieszczeń, w których mogą występować np. komary, ćmy, inne owady, czyli domki wakacyjne lub domy zlokalizowane w obszarach leśnych. Tam warto rozważyć taki produkt również na suficie.

Zgodnie z normą farby do malowania wnętrz podzielone zostały na 5 klas odporności na szorowanie na mokro.

Klasyfikacja wg normy PN-EN 13300 zakłada badanie odporności farb wg normy ISO 11998. Zgodnie z nią farby dzieli się na klasy od pierwszej do piątej, ale tylko pierwsze dwie (klasa I i II) pozwalają na nazwanie farby produktem o wysokiej odporności mechanicznej, a konkretnie odporności na szorowanie na mokro. 

Powłoki wykonane z farb zakwalifikowanych do klasy I pozwalają na wykonanie 200 cykli szorowania zanim nastąpi ubytek grubości powłoki o 5 μm. W przypadku farb z klasy II ubytek, po tej samej liczbie cykli, może wynieść od 5 do 20 μm.

Jak takie badanie wygląda w praktyce...

Odpowiednio naniesiona (w odpowiedniej grubości, specjalnym narzędziem) farba zostaje poddana procesowi schnięcia przez 3 tygodnie (dlatego zaleca się zmywać farby dopiero po min. 2-3 tygodniach). Następnie po umieszczeniu badanej próbki w specjalnym urządzeniu, powłokę malarską poddaje się działaniu specyficznej, „agresywnej” szczotki, używając specjalnego płynu (stąd nazwa badania „szorowanie na mokro”).  
Następnie po 200 cyklach (posuwach) szczotki badany jest ubytek grubości warstwy malarskiej. Jest on mierzony (i wyrażany) w mikrometrach µm. W zależności od wielkości ubytku, dana farba przyporządkowana zostaje do odpowiedniej klasy od 1 do 5-tej. 

I tu możemy dojść do ciekawych wniosków. Po 200 cyklach przy jednej farbie może "ubyć" np. 1µm a przy innej 5µm. A są farby, dla których producenci deklarują nawet kilka tysięcy cykli (oczywiście ponad wymóg normy - szorowali "do oporu"), np. Teknos Biora Balance - 10 tys. cykli, Teknos Biora 4 - 5 tys. cykli. Niestety większość producentów nie podaje maksymalnej ilości cykli, jakie wytrzymuje ich farba (norma tego nie wymaga), przez co praktyczna ocena jakościowa produktów zmywalnych dostępnych na rynku jest trudna. Podsumowując kwestię odporności farb na zmywanie, czyli z jednej strony ważna jest wielkość ubytku grubości powłoki podczas badania, z drugiej ilość cykli szorowania. Z tego właśnie wynika, że farby sklasyfikowane wg normy w najlepszej grupie szorowalności na mokro mogą się istotnie różnić jakościowo. W zasadzie możemy mówić o przepaści!

Najczęstszym uszkodzeniem powłoki powstałej podczas jej zmywania jest wybłyszczenie (powszechne szczególnie przy farbach głęboko matowych lub matowych). Do powstania wybłyszczeń z jednej strony może przyczynić się zastosowanie produktu niższej jakości (na granicy wymogów normy - 200 cykli i 5µm) lub niewłaściwy proces czyszczenia.  

Jak prawidłowo czyścić powłoki malarskie? Zawsze na mokro. Delikatnie za pomocą dobrze nasączonej gąbki lub szmatki, czystą wodą lub wodą z dodatkiem detergentu. Należy unikać zdarcia mechanicznego powłoki, które jest bezpośrednio odpowiedzialne za wybłyszczanie. Z doświadczeń klientów wiemy, że dobrze sprawdza się też zastosowanie parownicy typu Karcher. Koniecznie należy przemyć z tą samą intensywnością całą ścianę, a nie tylko punktowo samo zabrudzenie. Tak jak w przypadku mycia zabrudzonego samochodu. Samo punktowe umycie plam np. po insektach spowoduje, iż optycznie auto będzie "w łatki", bo reszta powłoki lakierniczej będzie brudna lub zakurzona.